Ngành xây dựng luôn đòi hỏi sự kết hợp giữa kiến thức, kinh nghiệm, kỹ năng giao tiếp và khả năng giải quyết vấn đề. Tuy nhiên, phần lớn kỹ sư mới ra trường chưa thực sự hình dung được môi trường làm việc thực tế sẽ như thế nào, nên dễ rơi vào áp lực, lúng túng, hoặc mất phương hướng. Bài viết này tổng hợp các lời khuyên thiết thực nhất giúp kỹ sư trẻ định hướng, phát triển nghề nghiệp và tạo nền tảng vững chắc cho tương lai.
1. Nhận Thức Rõ Về Điểm Yếu Của Người Mới Ra Trường
Phần lớn kỹ sư trẻ khi bước ra công trường thường gặp một số hạn chế :
1.1 Thiếu kinh nghiệm thực tế
Thời gian thực tập ở trường chỉ vài tháng không đủ để hiểu hết quy trình thi công, quản lý tiến độ hay xử lý sự cố. Khi ra công trình thật, mọi thứ từ vật liệu, nhân công, biện pháp thi công đến tiến độ đều khác biệt lớn so với lý thuyết.
1.2 Kỹ năng giao tiếp còn yếu
Nhiều kỹ sư kỹ thuật thường ít tham gia hoạt động ngoại khóa, nên hạn chế về giao tiếp. Trong khi đó, công trình là nơi phải làm việc với rất nhiều người: công nhân, tổ đội, giám sát, chủ nhà, chủ đầu tư… Giao tiếp kém khiến công việc bị chậm và dễ gây hiểu lầm.
1.3 Học bị động
Nhiều bạn chỉ học khi có việc phát sinh, “tới đâu xử lý tới đó”. Điều này khiến bạn luôn ở thế bị động, áp lực, không kiểm soát được công việc.
2. Quản Trị Cảm Xúc Trong Công Việc
Cảm xúc là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu suất. Công trường luôn có áp lực: tiếng ồn, tiến độ, mâu thuẫn nhân sự, sai sót, yêu cầu từ chủ nhà… Nếu không kiểm soát cảm xúc, bạn dễ bị stress, nóng nảy hoặc nản chí.
Cần rèn luyện:
- Giữ thái độ vui vẻ, chuyên nghiệp khi làm việc.
- Không để cảm xúc tiêu cực ảnh hưởng đến quyết định kỹ thuật.
- Duy trì tinh thần hăng hái từ ngày đầu đến cuối công trình.
- Biết lùi lại, hít thở, xử lý vấn đề theo thứ tự ưu tiên.
- Một kỹ sư có cảm xúc ổn định sẽ làm việc mạch lạc, được đồng nghiệp và chủ đầu tư tin tưởng hơn.
3. Có Đam Mê Và Tư Duy Sáng Tạo
Nhiều người nghĩ xây dựng chỉ là “làm theo bản vẽ”, nhưng thực tế sáng tạo giúp bạn giải quyết vấn đề hiệu quả hơn.
- Bạn có thể sáng tạo ở đâu?
- Tìm giải pháp giảm thời gian thi công nhưng vẫn đảm bảo chất lượng.
- Đề xuất biện pháp thi công mới tối ưu chi phí.
- Điều chỉnh quy trình để giảm nhân công.
- Cải thiện an toàn lao động hoặc chất lượng hoàn thiện.
- Kỹ sư có sáng tạo luôn được sếp đánh giá cao, công nhân thích làm chung và tạo được uy tín trong nghề.
4. Phát Triển Kỹ Năng Chuyên Môn
- Kỹ năng chuyên môn là nền tảng quan trọng nhất.
- Cần học chủ động:
- Xem trước các công tác thi công trong ngày hôm sau.
- Học từ sếp, đội trưởng, thợ lành nghề.
- Tìm hiểu trên YouTube, tài liệu, khóa học.
- Quan sát cách người khác làm thay vì đứng một chỗ.
- Kỹ năng chuyên môn mạnh giúp bạn tự tin xử lý công việc, hạn chế sai sót và được giao nhiệm vụ lớn hơn.
5. Rèn Kỹ Năng Mềm – Không Thể Thiếu
Bên cạnh chuyên môn, kỹ sư xây dựng cần rèn thêm các kỹ năng:
- Giao tiếp: nói chuyện rõ ràng, tự tin, hòa nhã.
- Đàm phán: trao đổi với chủ đầu tư, thợ, nhà cung cấp.
- Lãnh đạo: quản lý tổ đội, điều phối nhân công.
- Quản lý thời gian: ưu tiên công việc, không lãng phí giờ làm.
- Tại công trình, bạn không làm trực tiếp mà chủ yếu quan sát, kiểm tra, quản lý. Vì vậy kỹ năng mềm là yếu tố giúp bạn phát huy vai trò kỹ sư đúng nghĩa.
6. Xác Định Lộ Trình Nghề Nghiệp
Một kỹ sư trẻ phải xác định rõ mục tiêu trước khi đi sâu:
- Bạn phù hợp với thiết kế hay thi công?
- Thi công: thích di chuyển, làm việc ngoài trời, giải quyết tình huống thực tế.
- Thiết kế: thích làm trong văn phòng, phân tích, tính toán kết cấu, kiến trúc.
Ngay cả khi chọn thiết kế, bạn nên đi công trình ít nhất 1–2 năm để hiểu thực tế thi công, điều này sẽ giúp bản vẽ chính xác và khả thi hơn.
Bạn muốn trở thành?
- Kỹ sư thi công
- Kỹ sư kết cấu
- Chỉ huy trưởng công trình
- Quản lý dự án
- Hoặc tiến tới nhà thầu – chủ doanh nghiệp xây dựng
Định hướng rõ ràng giúp bạn tập trung học đúng thứ cần học.
7.Chọn Môi Trường Làm Việc Tốt
- Môi trường tốt là yếu tố giúp người mới phát triển nhanh.
- Một môi trường tích cực thường có:
- Sếp sẵn sàng chỉ dạy, không quát nạt vô lý.
- Đồng nghiệp thân thiện, hỗ trợ nhiệt tình.
- Quy trình rõ ràng, công việc minh bạch.
- Không khí văn minh, tôn trọng nhân sự.
Nếu môi trường bạn đang làm khiến bạn áp lực tâm lý, bị la mắng liên tục, không được hướng dẫn thì hãy mạnh dạn tìm công ty mới phù hợp hơn.
8. Học Từ Thất Bại – Ghi Lại Thành Sổ Tay Kinh Nghiệm
- Sai lầm là điều không thể tránh. Quan trọng là:
- Nhận lỗi thẳng thắn.
- Ghi lại lỗi vào “sổ tay kỹ sư”.
- Phân tích nguyên nhân – rút kinh nghiệm.
- Không lặp lại sai lầm trong các công trình sau.
- Một kỹ sư giỏi là người càng sai nhiều thì càng trưởng thành nhanh – miễn là biết học từ sai lầm.
9. Tận Dụng 8 Giờ Làm Việc Mỗi Ngày
- Thông thường, bạn chỉ bận khoảng 3–4 tiếng cho công việc chính. Thời gian còn lại, hãy:
- Học hỏi từ thợ thi công.
- Nghiên cứu biện pháp thi công.
- Theo dõi chất lượng và tiến độ.
- Ghi chép kinh nghiệm.
- Tự học phần mềm và kỹ năng.
- Đừng lãng phí thời gian vào việc lướt mạng hay ngồi chờ hết giờ làm.
Chú ý: Tham khảo mức lương việc làm xây dựng mới nhất
