Trong vài năm gần đây, ngành xây dựng chứng kiến bước chuyển mình mạnh mẽ nhờ sự kết hợp giữa Big Data (dữ liệu lớn) và Machine Learning (AI). Đây không còn là xu hướng nữa mà đã trở thành công cụ thực tiễn giúp các kỹ sư xây dựng và quản lý tối ưu hóa mọi khâu – từ lập kế hoạch, thi công đến vận hành công trình.
Xem thêm: Danh sách việc làm xây dựng mới nhất
- Mỗi dự án xây dựng hiện đại tạo ra khối lượng dữ liệu khổng lồ: bản vẽ BIM, tiến độ thi công, tiêu hao vật liệu, nhật ký máy móc, năng suất nhân công, cho đến dữ liệu môi trường và thời tiết. Trước đây, phần lớn thông tin này bị phân tán hoặc không được khai thác triệt để.
- Với hệ thống cảm biến IoT, máy bay không người lái và phần mềm quản lý dự án, toàn bộ dữ liệu giờ đây có thể được thu thập, đồng bộ và phân tích tự động. Chính tại đây, AI phát huy vai trò của mình — giúp trích xuất quy luật, nhận diện xu hướng và đưa ra dự đoán có cơ sở khoa học.
Ứng dụng công nghệ Big Data và AI trong lĩnh vực xây dựng thế nào ?
1. Từ phân tích dữ liệu đến tối ưu hóa thi công
- Công nghệ AI cho phép mô hình hóa mối quan hệ giữa hàng trăm yếu tố tác động đến tiến độ, chi phí và chất lượng. Chẳng hạn, bằng cách phân tích lịch sử vận hành thiết bị, hệ thống có thể dự báo nguy cơ hỏng hóc trước khi xảy ra, giúp chủ đầu tư chủ động bảo trì, giảm thời gian ngừng máy.
- Các thuật toán AI cũng được ứng dụng trong tối ưu hoá bố trí mặt bằng công trường, xác định luồng di chuyển hợp lý giữa khu vực thi công, kho vật tư và bãi đổ vật liệu. Nhờ đó, chi phí vận hành giảm đáng kể, đồng thời đảm bảo an toàn và hiệu suất lao động cao hơn.
- Một ứng dụng quan trọng khác là phân bổ nguồn lực động công nhân. Dựa vào dữ liệu năng suất và khối lượng công việc, hệ thống có thể gợi ý cách bố trí nhân công, máy móc và vật liệu theo thời điểm, giúp giảm lãng phí và tăng tính linh hoạt trong thi công.
2. An toàn và quản lý rủi ro thông minh
- Công nghệ AI còn hỗ trợ phân tích hàng nghìn bản ghi sự cố, hình ảnh hiện trường và dữ liệu khí hậu để phát hiện nguy cơ tiềm ẩn. Các mô hình dự đoán có thể cảnh báo trước khu vực nguy hiểm, thời điểm có rủi ro cao hoặc nhóm công việc có tần suất sự cố lớn, từ đó giúp người quản lý lập biện pháp an toàn phù hợp.
3. Tầm nhìn tương lai trong ngành xây dựng hiện đại.
Trong tương lai gần, việc kết hợp Big Data, AI, và công nghệ tự động hóa sẽ hình thành hệ sinh thái xây dựng thông minh – nơi mọi quyết định đều dựa trên dữ liệu thời gian thực. Các kỹ sư không chỉ là người giám sát công trình, mà còn là nhà phân tích dữ liệu, sử dụng công cụ kỹ thuật số để đưa ra quyết định chính xác và bền vững hơn. Chuyển đổi số trong xây dựng không còn là lựa chọn, mà là điều kiện tiên quyết để nâng cao năng suất, giảm chi phí và duy trì năng lực cạnh tranh trong thời đại dữ liệu hóa.
