Nghề tư vấn giám sát (TVGS) là một trong những vị trí quan trọng nhất trên công trường xây dựng. Người giám sát đóng vai trò thay mặt chủ đầu tư kiểm soát chất lượng, tiến độ, an toàn và khối lượng của toàn bộ công trình. Để làm tốt vai trò này, kỹ sư giám sát cần nắm vững hệ thống pháp luật, quy trình thực hành, tiêu chuẩn kỹ thuật và kỹ năng xử lý tình huống thực tế. Dưới đây là hệ thống kiến thức nền tảng mà một người mới bước vào nghề TVGS phải hiểu rõ.
Xem: Việc làm về Kỹ Sư Giám Sát Hiện Trường
PHẦN 1 – HỆ THỐNG VĂN BẢN PHÁP LUẬT CẦN NẮM
TVGS là nghề tuân thủ pháp lý rất chặt chẽ. Mọi công việc đều phải dựa trên quy định của Nhà nước. Người mới cần đọc và hiểu:
1. Luật Xây dựng 2014 (và các lần sửa đổi)
Luật quy định khung tổng thể về hoạt động xây dựng, vai trò của TVGS, trách nhiệm của các bên và yêu cầu về chất lượng công trình.
2. Nghị định 46/2015/NĐ-CP về quản lý chất lượng và bảo trì công trình
Đây là văn bản quan trọng nhất, quy định rõ:
- Nội dung giám sát thi công
- Trách nhiệm, quyền hạn của tư vấn giám sát
- Quy trình nghiệm thu
- Quy định về thí nghiệm, kiểm định, vật liệu đầu vào
3. Thông tư 26/2016/TT-BXD
Thông tư hướng dẫn chi tiết cách áp dụng Nghị định 46. Nêu rõ:
- Vai trò của TVGS trong từng giai đoạn thi công
- Trình tự nghiệm thu công việc, giai đoạn, hạng mục
- Quy định về thí nghiệm đối chứng, thí nghiệm vật liệu, kiểm định
Người làm giám sát cần đọc kỹ các điều:
- Điều 26 – Giám sát thi công
- Điều 29 – Thí nghiệm đối chứng, kiểm định
PHẦN 2 – 4 NỘI DUNG CỐT LÕI CỦA CÔNG TÁC GIÁM SÁT
Theo Nghị định 46, TVGS phải thực hiện 4 nhóm nhiệm vụ chính. Đây là “xương sống” của nghề.
1. Giám sát chất lượng thi công
Đây là nhiệm vụ quan trọng nhất. Giám sát chất lượng bao gồm:
a. Kiểm tra vật liệu đầu vào
- Kiểm tra chứng chỉ CO, CQ
- Kiểm tra kết quả thí nghiệm vật liệu (nén, kéo, độ sụt bê tông, thép, xi măng…)
- Đối chiếu với tiêu chuẩn kỹ thuật
b. Kiểm tra biện pháp thi công
Trước khi nhà thầu thi công, TVGS phải kiểm tra:
- Biện pháp thi công đã được phê duyệt?
- Thiết bị thi công có phù hợp?
- Nhân lực có đủ năng lực?
- Biện pháp đảm bảo an toàn?
c. Giám sát quá trình thi công
TVGS phải theo dõi:
- Thi công có đúng bản vẽ không?
- Thợ làm có tuân thủ quy trình không?
- Vật liệu dùng đúng loại không?
- Có lỗi kỹ thuật, sai số hay không?
d. Kiểm tra chất lượng sau khi thi công xong
- Đo đạc, kiểm tra kích thước
- Kiểm tra độ phẳng, độ đứng, cao độ
- Kiểm tra bề mặt hoàn thiện
- Lập biên bản nghiệm thu công việc
2. Giám sát tiến độ thi công
TVGS phải đảm bảo tiến độ theo hợp đồng và kế hoạch được duyệt.
a. Kiểm tra tiến độ tổng thể và tiến độ chi tiết
- Đối chiếu thời gian thực tế với tiến độ nhà thầu đề xuất
- Theo dõi các mốc quan trọng
b. Theo dõi năng lực thi công thực tế
Nếu tiến độ chậm do thiếu nhân công, máy móc, vật liệu… thì TVGS phải:
- Ghi nhận
- Đôn đốc
- Yêu cầu nhà thầu điều chỉnh
- Báo cáo chủ đầu tư đề xuất giải pháp
c. Xác định nguyên nhân chậm tiến độ
TVGS phải phân tích:
- Do thời tiết?
- Do nhà thầu yếu?
- Do vướng mắc hồ sơ?
- Do thay đổi thiết kế?
- Việc xác định đúng nguyên nhân giúp chủ đầu tư có hướng xử lý.
3. Giám sát khối lượng thi công
Khối lượng là căn cứ thanh toán. TVGS phải:
a. Kiểm tra khối lượng thực tế
- Đo đạc trực tiếp
- Đối chiếu bản vẽ
- Đối chiếu nhật ký và hình ảnh
b. Xác nhận khối lượng nghiệm thu
Chỉ xác nhận khi:
- Thi công đúng bản vẽ
- Đúng quy trình
- Đã nghiệm thu chất lượng
c. Báo cáo khối lượng phát sinh
Khi có thay đổi thiết kế, biện pháp thi công hoặc điều kiện hiện trường, TVGS phải:
- Ghi nhận
- Lập biên bản phát sinh
- Báo cáo chủ đầu tư
4. Giám sát an toàn lao động và môi trường
An toàn là trách nhiệm bắt buộc.
a. Kiểm tra điều kiện an toàn lao động
- TVGS cần kiểm tra:
- Trang bị bảo hộ cá nhân
- Biện pháp chống ngã cao
- Hệ thống điện thi công
- Hệ thống chống cháy nổ
- Lối thoát hiểm
b. Giám sát an toàn trong quá trình thi công
Quan sát liên tục:
- Máy móc có an toàn không
- Cọc chống, giàn giáo có đảm bảo không
- Thi công có theo biện pháp an toàn không
c. Giám sát bảo vệ môi trường
Bao gồm:
- Xử lý rác thải
- Giảm tiếng ồn
- Giảm bụi
- Bảo vệ công trình lân cận
PHẦN 3 – CÁC CÔNG VIỆC HÀNG NGÀY CỦA MỘT KỸ SƯ GIÁM SÁT
Người mới vào nghề cần hiểu rõ công việc thực tế, gồm:
1. Kiểm tra hiện trường mỗi ngày
- Công tác đang thi công
- Nhân lực và thiết bị
- Chất lượng từng hạng mục đang triển khai
2. Kiểm tra hồ sơ của nhà thầu
- Biện pháp thi công
- Kế hoạch thí nghiệm
- Nhật ký công trình
- Hồ sơ vật liệu
3. Lập biên bản nghiệm thu
TVGS phải ký xác nhận cho các giai đoạn:
- Vật liệu đầu vào
- Công việc xây dựng
- Giai đoạn/bộ phận công trình
- Hạng mục hoàn thành
4. Nhật ký giám sát
Ghi chép:
- Tình trạng thi công
- Các sai phạm
- Các yêu cầu khắc phục
- Hình ảnh hiện trường
5. Báo cáo hàng ngày/tuần/tháng
Gửi cho chủ đầu tư:
- Tiến độ
- Chất lượng
- An toàn
- Phát sinh
PHẦN 4 – KỸ NĂNG THỰC HÀNH QUAN TRỌNG
1. Đọc bản vẽ và tiêu chuẩn
TVGS phải thành thạo:
- Bản vẽ kết cấu
- Bản vẽ kiến trúc
- Bản vẽ M&E
- Tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam (TCVN)
2. Kỹ năng kiểm tra thực tế
- Đo đạc bằng thước, nivo, máy toàn đạc
- Kiểm tra sai số
- Phát hiện lỗi thi công
3. Kỹ năng giao tiếp và làm việc với nhà thầu
Biết cách:
- Giao việc
- Nhắc nhở
- Lập biên bản
- Ghi nhận sai phạm
4. Kỹ năng lập hồ sơ
Hồ sơ giám sát là cực kỳ quan trọng, vì:
- Liên quan thanh toán
- Liên quan pháp lý
- Liên quan kiểm toán
- Liên quan quyết toán
PHẦN 5 – TỔNG KẾT
Nghề tư vấn giám sát đòi hỏi:
- Kiến thức pháp lý
- Kinh nghiệm thực tế
- Kỹ năng giao tiếp
- Tinh thần trách nhiệm cao
- Tính trung thực
